Hoe verlagen we de methaanemissies in de melkveehouderij met managementmaatregelen en hoe kan Netwerk Praktijkbedrijven beleid én praktijk hierin ondersteunen? Beleidsmakers, erfbetreders, branche- en landbouworganisaties gingen hierover in gesprek tijdens de derde editie van de Beleidsdag van Netwerk Praktijkbedrijven. De conclusie: zonder rendement gaan melkveehouders niet reduceren. 

De resultaten van het project tonen aan dat de deelnemers niet voor niets aan de slag zijn met emissiereductie. Sinds 2020 is de ammoniakuitstoot met 11,5 procent gedaald. Voor methaan blijkt dat complexer. “Er zijn soms ook tegenstrijdigheden. Niet alles wat goed is voor methaan, is ook goed voor ammoniak”, zegt één van de aanwezige bedrijfsbegeleiders. Onderzoeker Wouter Spek benadrukte dat sturen op methaan ook kan botsen met andere doelen, zoals het bevorderen van de biodiversiteit en de grondwaterkwaliteit. Emissiereductie vraagt dus om meer dan alleen een technische benadering. 

Kennis als eerste stap 
Wanneer komt een boer in beweging? “De kracht zit in het samen sparren”, vertelt bedrijfsbegeleider Niek Konijn in gesprek met melkveehouder en deelnemer Leendert van Staalduijnen. “Je wilt niet vertellen hoe het móet, dat roept weerstand op.” Voor Leendert zit de waarde van Netwerk Praktijkbedrijven op de eerste plaats in kennisuitwisseling. “Welke mogelijkheden heb ik om emissies te verminderen? Daarvoor houd ik me bewust bezig met voerefficiëntie”, vertelt hij. En dat loont: “Als je voerefficiënt werkt, zit de koe lekker in haar vel. Dat zorgt voor een hogere productie, waardoor het ook economisch interessant is.” 

Tegelijkertijd spelen omgevingsfactoren een belangrijk rol. “Je kunt nog zo bewust sturen, maar de invloed van bijvoorbeeld het weer op je gewasopbrengst heb je niet in de hand”, geeft Leendert aan. Uiteindelijk weegt ook het economische plaatje zwaar: “Zonder verdienmodel ga ik niet bewust reduceren.”  

Markt versus maatschappij 
De plenaire discussie over uitstoot per kg meetmelk of per hectare maakt duidelijk hoe complex de keuzes voor emissiereductie zijn. Wat is rechtvaardig? Wat werkt in de praktijk? En wie bepaalt dat eigenlijk? Volgens een vertegenwoordiger uit de zuivelsector moeten we ons eerst afvragen voor welke emissie we een oplossing zoeken. “We kennen een marktbenadering en een overheidsbenadering. Boeren zullen snel kiezen voor de marktbenadering en sturen op die doelen, want dat levert economisch voordeel op.” De aanwezigen zien kansen in het belonen van de motivatie van boeren. “Als we in de maatschappij iets willen, moeten we daar allemaal voor opdraaien”, stelt één van de aanwezigen.  

Samen werken aan wat wérkt 
De Beleidsdag 2025 maakte één ding overduidelijk: emissiereductie is technisch mogelijk, maar vraagt om meer dan alleen kennis en goede wil. “We moeten niet alleen sturen op cijfers, maar ook op vertrouwen”, klonk het. Aanwezigen riepen op tot economisch perspectief, meer erkenning van managementmaatregelen in beleid en samenwerking in de gehele keten. Netwerk Praktijkbedrijven laat met data en praktijkervaring zien wat wél werkt. “Wat we hier leren, maakt écht het verschil.”