15 januari 2025

Bedrijfsportret: Evert Luchtenbelt stopt met zijn bedrijf, maar blijft ontwikkelingen volgen: “Netwerk Praktijkbedrijven is een stimulans om het écht te doen”

Home Nieuws Bedrijfsportret: Evert Luchtenbelt stopt met zijn bedrijf, maar blijft ontwikkelingen volgen: “Netwerk Praktijkbedrijven is een stimulans om het écht te doen”

De 39 onderzoeks- en demonstratiebedrijven van Netwerk Praktijkbedrijven zijn sinds 2021 aan de slag om hun ammoniak- en methaanemissies op het bedrijf met 30% te verlagen. Dat doen zij met managementmaatregelen op rantsoen, dier, stal, mestopslag, beweiding en mest uitrijden. Wat is hun motivatie om deze uitdaging aan te gaan? Welke maatregelen hebben zij al genomen en hoe is dat bevallen? Wat zijn de resultaten tot zover en wat zijn uitdagingen voor de toekomst? We vroegen het aan Evert Luchtenbelt, demonstratiebedrijf in Wapenveld, Gelderland. In dit bedrijfsportret lees je zijn verhaal.

Evert Luchtenbelt stopt met zijn bedrijf, maar blijft ontwikkelingen volgen: “Dit project is een stimulans om het écht te doen”

Evert Luchtenbelt boert al 40 jaar op De Werverhof, een extensief melkveebedrijf in Wapenveld (GLD). Als piekbelaster zonder opvolger stopte hij in 2024 met zijn bedrijf. Toch maakt dat hem niet minder gemotiveerd om kennis op te doen én te delen. Hij is met name benieuwd hoe agrarisch natuurbeheer in de toekomst zal samengaan met methaanreductie.

Omdat zijn bedrijf dicht bij zowel de Veluwe als de IJssel ligt, is Evert Luchtenbelt piekbelaster. Daarom stopte hij in 2024 met zijn bedrijf. “Rationeel gezien is stoppen een goede beslissing. Ik doe mee met de LVB-plus-regeling.”

Gevoelsmatig ligt het wat anders. “Ik heb het 40 jaar lang met veel plezier gedaan en vind het lastig om er afstand van te doen. Mijn bedrijf was met meer hectares dan koeien heel extensief. Bij bijna de helft van mijn grond, waarvan ook een groot gedeelte aan de uiterwaarden ligt, doe ik aan agrarisch natuurbeheer. Maar de overheid beoordeelt stikstofuitstoot op basis van mijn stal en het aantal koeien. Het gaat niet om de grond.”

Stimulans

Hij is blij deel te hebben genomen aan Netwerk Praktijkbedrijven. “Ik heb met veel enthousiasme gewerkt aan het reduceren van uitstoot. Bij ammoniak is dat ook zeker gelukt (zie tabel 2). Dit project geeft een stimulans om het écht te doen. Informatie tot je nemen is één, maar er ook in de praktijk mee aan de slag gaan is iets anders.”

Zo heeft Evert flinke stappen kunnen zetten in het reduceren van ruw eiwit in het rantsoen. “Ik zat op 166 g/kg DS bij aanvang van dit project. Nu zit ik op de streefwaarde van 150” (zie tabel 1).

“Ik heb onder andere scherp gekeken naar het ureumgehalte. De koeien eten nu graag van het jonge voorjaarsgras, maar dat bevat veel onbestendig eiwit. Ik ben in het voorjaar extra snijmaïs gaan bijvoeren om dat te compenseren. Het ureumgehalte bracht ik terug van 25 naar zo’n 15 tot 18.”

Evert Luchtenbelt

'Informatie tot je nemen is één, maar er ook mee aan de slag gaan is iets anders'

Voortgang en bedrijfskenmerken (2020)

Grondsoort: Klei

Totale oppervlakte: 128,14 ha

Aantal melkkoeien: 123

Intensiteit: 7.994 kg meetmelk / ha

Bedrijfsvoering: Gangbaar

Aantal dagen weidegang: 200 dagen per jaar

Aantal uren weidegang: 8 uren per dag

Water toevoegen aan de mest

Een gouden tip voor andere boeren? “Wat mij betreft water toevoegen aan de mest tijdens het uitrijden. Ik ben het afgelopen jaren gaan proberen, met één derde tot de helft water in mijn sleepslangsysteem.”

“Onderzoek toont tot dusver alleen aan dat het verschil maakt met de sleepvoet, maar ik ben ervan overtuigd dat het voor de sleepslang ook geldt. Ik denk dat de ammoniak veel minder verdampt door het water, je ruikt het ook veel minder. Ik zie boeren om me heen er ook mee experimenteren.”

Krachtvoergrondstoffen

Afgelopen jaren zat Evert regelmatig om de tafel met bedrijfsbegeleider Niek Konijn (van het Netwerk) en de voeradviseur. “Onlangs hadden we het nog over methaanreductie. Je zou gras eerder moeten maaien, zodat je minder grof, stengelig gras voert. Dat is beter verteerbaar voor de koe. Bij agrarisch natuurbeheer is dat echter geen optie, omdat je in de regel niet mag maaien voor 15 juni.”

Daar is een goede reden voor, vertelt Evert. “In weidevogelgebieden maai je later voor de vogels. Kieviten en grutto’s krijgen zo de kans om hun eieren te leggen. Soms liggen er nog legsels in het weiland, dan kan ik pas 1 juli maaien.”

“Maar ook als het om kruidenrijk grasland gaat, zoals in de uiterwaarden, maai je pas later om flora te laten groeien. Agrarisch natuurbeheer en lage methaanuitstoot zijn op dit moment dus nog in tegenspraak met elkaar. Het is een puzzel waar we nog niet uit zijn.”

“In het krachtvoer zou je kunnen sturen door grondstoffen te gebruiken met lagere methaanuitstoot. Maar ook daar zitten nog haken en ogen aan. Deze grondstoffen, zoals lijnzaadolie, zijn weinig voorradig en erg kostbaar. Er zou een beloning moeten komen, om die kosten te compenseren.”

Evert Luchtenbelt

'Agrarisch natuurbeheer en methaanreductie zijn op dit moment nog in tegenspraak met elkaar'

Betrokken

Evert houdt momenteel geen kalfjes meer aan en werkt geleidelijk toe naar het moment van stoppen. “Maar zolang ik nog koeien heb, blijf ik meedraaien in Netwerk Praktijkbedrijven”, stelt hij.

Hij zal onder andere nog de deelnemersbijeenkomsten bezoeken. “Die interesse in landbouw houd ik. Ik zal betrokken blijven bij andere boeren.”

Met als nuchtere toevoeging: “Voor dit project is het ook wel gunstig dat ik stop. Ik stoot straks namelijk niets meer uit, dus daar gaat het gemiddelde weer van omlaag.”

Of hij straks gaat genieten van zijn pensioen? Hij lacht. “De grond blijft wel van mij, dus voorlopig blijf ik me nog inzetten voor agrarisch natuurbeheer. Daar ben ik blij mee. En de ontwikkelingen in de sector, ook rondom methaanuitstoot, zal ik blijven volgen.”