De (demonstratie)bedrijven die ik mag begeleiden zijn ontzettend enthousiast! Ik heb de afgelopen periode dan ook al veel praktische vragen van ze ontvangen, zoals ‘hoe werkt de grashoogtemeter?’ en ‘hoe kan ik het meest optimaal beweiden bij gebruik van een melkrobot?’.
Het valt me daarnaast op dat de melkveehouders al heel erg bezig zijn met het beter willen doen en dat ze soms al meer (inhoudelijk) vragen en sneller willen gaan dan dat we vanuit het (overigens fanatieke!) projectteam kunnen aanbieden, aangezien onderzoeksresultaten niet van de ene op de andere dag bekend zijn. Vragen als ‘welke maatregelen moet ik nemen om methaanemissie te reduceren’ zijn ook voorbij gekomen, wat juist de zoektocht binnen dit project is. Doordat we werken aan een integrale aanpak, moet de invloed van een maatregel op diverse vlakken onderzocht worden voordat deze daadwerkelijk genomen kan worden. De melkveehouders die ik begeleid willen elke mogelijkheid aangrijpen in hun zoektocht naar het beperken van emissies, maar voordat we zover zijn is het van belang dat de bedrijven ook inzicht krijgen in waar ze nu staan. Dit eerste projectjaar wordt hun referentiejaar; hun 0-meting.
Waar ik mij verder het afgelopen half jaar nóg bewuster van ben geworden is dat ieder gebied en bedrijf van elkaar verschilt en dat een bedrijfsspecifieke aanpak toch echt heel erg belangrijk is. Ieder gebied is anders met z’n eigen uitdagingen en kansen, wat ook (mede) per bedrijf het vertrekpunt bepaalt. Zo kan voor de een het maken van hooi bijdragen aan een betere eiwitbenutting, waar het aanpassen van het bemestingsniveau voor een ander de oplossing kan zijn.
Het leren kennen van je eigen bedrijf is eigenlijk de basis. Zeker als je jezelf wilt kunnen vergelijken met andere bedrijven en om tot de juiste maatregelen te komen die voor jouw bedrijf geschikt zijn.
Ook is het van belang dat deelnemers elkaar onderling weten te vinden, aangezien ze van elkaar vaak het meeste leren. Zaken waar collega-melkveehouders tegen aan lopen kunnen je helpen bij je eigen uitdagingen. Maar ook zeker de positieve ervaringen en resultaten van een ander kunnen inspireren; ‘als zij het kunnen dan kan ik het ook’. Het Netwerk Praktijkbedrijven is een landelijk project en biedt meer differentiatie, wat maakt dat melkveehouders ook collega’s uit andere regio’s leren kennen.
We hebben een aantal algemene (digitale) bijeenkomsten georganiseerd op het gebied van mest uitrijden, ammoniak (hoe ontstaat het en wat zie je er van terug in de KringloopWijzer?), de KringloopWijzer (hoe werkt het model?), en grasmanagement en beweiding (wat is het effect van vers gras op ammoniak en methaan?). Door het uitleggen van de basis en hoe iets in elkaar steekt begrijpen de veehouders beter waar zaken vandaan komen en wat de oorzaken hiervan zijn binnen het bedrijf. Dan gaan er vanzelf lampjes branden voor mogelijke oplossingsrichtingen. Deze inzichten worden door de meetuitkomsten wetenschappelijk onderbouwd.
Door de coronapandemie hebben we zaken soms anders moeten insteken dan gewenst of moeten uitstellen, zoals de bedrijfsbezoeken die tot voor kort niet konden plaatsvinden. Gelukkig hebben we gezien de recente versoepelingen eindelijk bedrijfsbezoeken kunnen afleggen bij de deelnemers. Tijdens dat bezoek hebben we ook de resultaten van de KringloopWijzer en de AmmoniakCheck met de melkveehouders besproken. Deze inzichten en de informatie uit de algemene informatiebijeenkomsten moeten leiden tot inzicht in de bedrijfsspecifieke situatie en dienen als input voor het persoonlijk reductieplan dat aan het einde van het jaar opgesteld gaat worden.
Aangezien de ambassadeurs de onderzoeks- en demonstratiebedrijven vanaf een afstandje volgen, volgt de (op)start van hun betrokkenheid binnen het Netwerk wat later in het eerste projectjaar. Onlangs heeft er een digitale bijeenkomst plaatsgevonden voor de ambassadeurs over onder andere ammoniak. Vanaf aankomend najaar gaan we hen actiever betrekken en in lichtere vorm begeleiden, waar nieuwe bedrijfsbegeleiders voor geworven worden. Zo volgt er een persoonlijk gesprek waarin de resultaten van de KringloopWijzer en de AmmoniakCheck met de ambassadeurs worden doorgenomen. Wat valt op en hoe doe je het op het vlak van ammoniak en methaan? Ook volgt er later dit jaar nog een tweede bijeenkomst speciaal voor de ambassadeurs.
Dat de deelnemende melkveehouders inzicht hebben in waar hun bedrijf nu staat, wat de oorzaken daar van zijn en inzichtelijk hebben wat nu al goed gaat. Maar ook welke stappen nog gezet kunnen worden en mogelijke oplossingsrichtingen die interessant voor hun bedrijf kunnen zijn. Een potentiële maatregel kan op één onderdeel goed scoren, maar wat betekent dit voor de rest van het bedrijf en het economische plaatje?
Verder wil ik als bedrijfsbegeleider een fijn contact met mijn deelnemers hebben opgebouwd. Pas dan kun je gericht meedenken en de melkveehouders spiegelen. En ik wil bereiken dat ik ze aan het einde van dit jaar ook daadwerkelijk meerdere keren bezocht heb (haha). Tot slot hoop ik dat we met z’n allen het kennisniveau op het gebied van ammoniak en methaan omhoog hebben kunnen brengen.