11 maart 2024

Hoe verlaagt familie Verkleij ammoniak- en methaanemissies op hun bedrijf?

Home Nieuws Hoe verlaagt familie Verkleij ammoniak- en methaanemissies op hun bedrijf?

De onderzoeks- en demonstratiebedrijven zijn het middelpunt van Netwerk Praktijkbedrijven. Een gevarieerde en betrokken groep melkveehouders met verschillen in intensiteit, grondsoort en bedrijfsvoering die gaan voor minder ammoniak én methaan. De manier waarop zij ammoniak- en methaanemissies verlagen is echter voor ieder bedrijf verschillend. Demonstratiebedrijf familie Verkleij vertelt over hun aanpak.

Terugkijken

Wat hebben jullie het afgelopen jaar gedaan om ammoniak- en methaanemissies te verlagen?
Afgelopen jaar hadden we eenmalig de beschikking over 40 ha extra grasland. Dat is prettig als het over mestplaatsingsruimte gaat! Het maakt het wel wat lastig om de cijfers van 2023 te vergelijken met de voorgaande jaren. Daarnaast zijn er veranderingen geweest in het rantsoen. We zijn vers gras gaan voeren en zijn zelf 8 ha mais gaan telen. Hierdoor is de KLW van 2023 niet een op een vergelijkbaar met voorgaande jaren. Het vers gras voeren zorgde voor de grootste verandering. Vanaf mei t/m half september hebben we geen kuilgras gevoerd. Het rantsoen bestond uit 8 kg mais met 2 kg geplette gerst per koe, max(!) 6 uur weidegang per dag en verder volop vers gras. Het verse gras was dus de enige eiwitbron voor de koeien.

Hoe ging dit / hoe is dit bevallen?
Vooral in het voorjaar bleef de melkproductie goed op peil met ureumwaardes tussen de 10 en 15. Achteraf gezien hadden we vanaf augustus wel moeten starten met meer energie in het rantsoen. We hebben in september te maken gehad met behoorlijk wat weerstand gerelateerde problemen bij de koeien. De blauwtong heeft er natuurlijk ook geen goed aan gedaan. Wij probeerden het hele seizoen vooral jong en smakelijk gras te voeren aan de koeien. Ik ben ervan overtuigd dat dit voor de ammoniak- en methaanemissies positief werkt. Maar omdat in de berekeningen van de KLW de cijfers van het ingekuilde gras worden gebruikt, is dit dus ook weer lastig hard te maken. Door het vele vers gras voeren word je ook gedwongen om vaker en in kleinere porties te bemesten. In combinatie met veel water toevoegen zorgt dit wel voor een hele goede benutting van je drijfmest.

Vooruitkijken

Wat doen jullie dit jaar om ammoniak- en methaanemissies te verlagen?
We weten nog niet of we dit jaar de koeien weer gaan weiden. De combinatie van weidegang, vers gras voeren en inkuilen is lastig te maken. Vooral omdat we dit jaar minder grasland tot onze beschikking hebben. Het is mogelijk voor ons om meer dan 14 ton DS gras van een ha te halen, maar met onze intensiteit (>35.000 kg melk/ha) en meer dan 200 weidende koeien snapt iedereen de uitdaging!

We oogsten ieder jaar behoorlijk wat najaarsgras. Dit kenmerkt zich door veel (on)bestendig eiwit. Dit gras kunnen we niet bestemmen aan ons jongvee, want dat wordt elders opgefokt. Onze ervaring is dat de koeien hier goed melk van kunnen geven wanneer er genoeg energie tegenover gezet wordt. We doen dit door geplette gerst of Sodagrain te voeren in het basisrantsoen. Voor mij is het nog wel een beetje een raadsel hoe het kan dat we ook ‘s winters dikwijls een ureum in de tank hebben van rond de 16. Maar ondanks dat een rantsoen met 160-165 RE.

We voeren eigenlijk nooit meer een structuurbron aan de koeien. Dat zal voor de methaanemissie gunstig zijn. We streven naar een bovengemiddelde voeropname bij de koeien en zorgen ervoor dat ze altijd goed gevuld zijn en goed op de mest blijven.

Wat is hierbij jullie grootste uitdaging?
Onze grootste uitdaging ligt bij het naar behoefte kunnen bemesten van ons gras. We zien al een aantal jaar dat we meer fosfaat afvoeren dan dat we mogen bemesten en dat zal met de naderende regelgeving helemaal onmogelijk worden. Wat ons betreft een verkeerde afslag, omdat we aantonen dat op deze manier werken ook duidelijke voordelen biedt op het gebied van N- en P-efficiëntie en het verlagen van de CO₂-footprint.

Vanaf 2022 aan de slag – eerste focus op ammoniak

Het doel van Netwerk Praktijkbedrijven is -30% ammoniak- en methaanemissies in 2025, ten opzichte van 2020. Het eerste projectjaar (2021) was voor de 39 onderzoeks- en demonstratiebedrijven een ‘inregeljaar’. De deelnemers zijn in dit jaar nog niet aan de slag gegaan met de maatregelen. In 2022 zijn zij actief gestart met het volgen van het routeplan. Daarbij lag de eerste focus op ammoniak, omdat daar de meeste kennis van beschikbaar is. In 2022 werd dus nog niet bewust gestuurd op het verlagen van methaanemissie.