×
×

Hoe verlagen Rudie en Bart Freriks ammoniak- en methaanemissies op hun bedrijf?

De 40 onderzoeks- en demonstratiebedrijven zijn het middelpunt van Netwerk Praktijkbedrijven. Een gevarieerde en betrokken groep melkveehouders met verschillen in intensiteit, grondsoort en bedrijfsvoering die gaan voor minder ammoniak én methaan. De manier waarop zij ammoniak- en methaanemissies verlagen is echter voor ieder bedrijf verschillend. Demonstratiebedrijf Rudie en Bart Freriks vertellen over hun aanpak.

Terugkijken

Wat heb je het afgelopen jaar gedaan om ammoniak- en methaanemissies te verlagen?
Het afgelopen jaar hebben we net als voorgaande jaren scherp gestuurd op het ruw eiwit. Onze voeradviseur weet dat we ons hier erg op focussen. Hij is medeverantwoordelijk gemaakt voor het resultaat. Daarbij letten we op de gehalten eiwit en ureum in de melk, naast de hoeveelheid, om eventueel bij te sturen. We hebben bewust een keer de ondergrens opgezocht. Echter is een ureum van onder de 10 in juni geen succes: de productie en het eiwitgehalte zakten te ver weg. Anderzijds kan dit in april-mei soms wel.

Vorig jaar zaten we ook scherp in het aantal stuks jongvee. Het is dan de uitdaging om de koeien langer productief te houden. Dit alles ging goed totdat er iets van blauwtong door de stal ging. Het liep daardoor niet geheel lekker met de veestapel. Dat lag voor een deel ook aan de pittige kuilen die we voerden. We hadden te veel koeien die te dun op de mest waren en een paar waarbij het echt problematisch werd. Dan moet je bijsturen met Rhapsodie en gerstestro. De eerste drie kwartalen van 2023 scoorden we heel goed in de Navigator, het laatste kwartaal verlies je dan toch wat. Uitgedrukt in RE/kVEM gingen we van 155 naar 159.

Wat betreft broeikasgassen is de zichtbare actie het plaatsen van zonnepanelen. Genoeg voor ca. 90% van ons stroomgebruik. Verder gebruiken we al meerdere jaren niet onze volledige stikstofgebruiksruimte. Dat scheelt kunstmest en vandaaruit CO2. Goed gras verbouwen is de uitdaging. Veel gras van de juiste kwaliteit inkuilen: dus geen hele zware sneden maar ook geen spinaziekuil. Methaan is voor ons nog een zoektocht.

Hoe ging dit / hoe is dit bevallen?
We hebben een groeizaam jaar gehad, alhoewel in de tweede helft mei en juni er volop beregend is. We hebben uiteindelijk wat minder geweid. Een perceel van 5 hectare wat normaal gesproken beweid wordt is in 2023 mais geweest, omdat de grasmat te slecht werd. Dat heeft wel geresulteerd in topmais: ruim 20 ton droge stof, met alleen een beetje rijenbemesting. Maar hierdoor was er iets minder beweidingsruimte.

Het blijft mooi uitdagend om te proberen met management zo goed mogelijk te scoren op ammoniak en methaan. Waarbij het saldo op peil moet blijven. Bijzonder was wel dat de klaver in het gras het afgelopen jaar niet echt uit de verf kwam. Ik heb daar nog geen verklaring voor.

Vooruitkijken

Wat doe je dit jaar om ammoniak- en methaanemissies te verlagen?

We hebben afgelopen herfst het maisperceel ingezaaid met kruidenrijk grasland en het naastgelegen perceel heringezaaid met kruidenrijk grasland. We gaan eens kijken hoe het met alleen drijfmest zal vergaan op die percelen. In eerste instantie was het de bedoeling om een ander perceel grasland te scheuren voor mais, vanwege veel kweek in het gras. Maar we hebben wat grond bijgekocht en moeten eerst uitrekenen of het percentage blijvend grasland voldoende op peil blijft (als eis van PlanetProof).

Onze veestapel is nu weer gezond. Dus het rantsoen kan weer wat aangescherpt worden. Dat is spelen met de verhouding tussen zomerkuil met wat minder eiwit en een herfstkuil met hoog eiwit. Daarnaast zit in de herfstkuil zit ook iets meer variatie. Bart (onze zoon) leert nu om hiermee te werken en bij te sturen.

Verder gaan we iets meer jongvee aanhouden, want we zitten er nu erg strak in. Het verloop van weidegang ligt mede aan het seizoen. Bij extreem warm weer gaan we ’s nachts weiden. Maar dit betekent wel wat op het gebied van arbeid, want onze huiskavel is slechts 10 hectare. Om de rest van onze percelen te bereiken moeten we namelijk een openbare weg over.

Wat is hierbij je grootste uitdaging?
Het bedrijf moet continu in balans zijn. Voor zover mogelijk probeer je de grens op te zoeken wat wel kan en wat niet. Hoe kunnen we genoeg gras van de gewenste kwaliteit verbouwen bij minder toegestane bemesting? Drijfmest wil je zoveel mogelijk toepassen op de eerste en tweede snede. Dat is ook de tijd dat afzetdrijfmest het minst duur is. Eigenlijk zouden we meer opslag moeten hebben. Iets om over na te denken..

Vanaf 2022 aan de slag – eerste focus op ammoniak

Het doel van Netwerk Praktijkbedrijven is -30% ammoniak- en methaanemissies in 2025, ten opzichte van 2020. Het eerste projectjaar (2021) was voor de 40 onderzoeks- en demonstratiebedrijven een ‘inregeljaar’. De deelnemers zijn in dit jaar nog niet aan de slag gegaan met de maatregelen. In 2022 zijn zij actief gestart met het volgen van het routeplan. Daarbij lag de eerste focus op ammoniak, omdat daar de meeste kennis van beschikbaar is. In 2022 werd dus nog niet bewust gestuurd op het verlagen van methaanemissie.

Gerelateerde deelnemers

Rudie bart freriks 11

Rudie en Bart Freriks

melkveehouder in Luttenberg

Demonstratiebedrijf

Overijssel - Zand - 180 dagen weidegang - Derogatie: Ja - Gangbaar - 19193 kg meetmelk / ha

Lees verder